Het verduurzamen van het mobiliteitssysteem vraagt om goed uitgewerkte plannen. Daarbij is het essentieel om niet alleen de (voertuig)technische, maar ook de sociale en omgevingsaspecten mee te nemen. Idealiter volgen maatregelpakketten de trias mobilica: voorkom, verander en verschoon. Het effect op uitstoot van plannen kan op hoofdlijnen worden doorgerekend met de RMP-rekentool.
Voorkomen van mobiliteit
Het voorkomen van mobiliteit wordt vooral bereikt door betere ruimtelijke ordening en digitalisering: naarmate het minder noodzakelijk is om te verplaatsen, is er minder energie (en daarmee uitstoot) nodig, terwijl mensen toch hun dagelijkse activiteiten kunnen uitvoeren. Handvatten om hiermee aan de slag te gaan vind je op de onderwerppagina rond Slimme, duurzame verstedelijking. De Staat van de mobiliteitstransitie geeft inzicht in de rol van nabije voorzieningen bij verplaatsingen.
Maar niet iedereen heeft de luxe om thuis te kunnen werken en we weten dat mensen altijd een behoefte hebben om zich te verplaatsen. Als dit een wandeling of fietstochtje is, draagt het ook nog eens bij aan de volksgezondheid. Maar als het leidt tot ‘excessieve mobiliteit’, kan het nodig zijn om hier als overheid paal en perk aan te stellen, bijvoorbeeld via parkeerbeleid, milieuzones of autoluwe gebieden.
Veranderen van mobiliteit
Het veranderen van mobiliteit gaat om de overstap van vervuilende vervoerwijzen naar gezondere en duurzamer alternatieven. Bijvoorbeeld van de auto naar de fiets en het openbaar vervoer. Het succes van dit soort verandermaatregelen hangt (weer) samen met ruimtelijke ordening (nabijheid), maar ook met de kwaliteit van fietsinfrastructuur en openbaar vervoer. Dit verlaagt de auto-afhankelijkheid. Deelmobiliteit en hubs kunnen verder helpen om de overstap te maken voor groepen die toch de beschikking over een auto willen hebben maar deze niet vaak gebruiken. Dit kan vragen om een actieve inzet van de (gemeentelijke) overheid. Voor de logistieke sector is de uitdaging om, met name in steden, te kijken hoe het grote vrachtverkeer niet tot aan de winkel hoeft te komen; ook vanwege beheer en onderhoud en verkeersveiligheid. Onder diverse CROW-onderwerpen vind je praktische handvatten om met deze onderwerpen aan de slag te gaan. Zie onderaan deze pagina bij Publicaties en hulpmiddelen.
Verschonen van mobiliteit
Het verschonen van mobiliteit is vooral gericht op het vervangen van vervuilende voertuigen door schonere, zero-emissievoertuigen. Denk aan elektrische auto’s, natuurlijk gecombineerd met de energietransitie. In het openbaar vervoer (zero-emissiebussen) en doelgroepenvervoer is dit het belangrijkste instrument, en ook in logistiek en stedelijke distributie zal de grootste winst te halen zijn door elektriciteit en waterstof. Wegbeheerders hebben zowel een rol in het coördineren van de aanleg en de exploitatie van openbare laadinfrastructuur, als in het bevorderen van schonere voertuigtypen. Daarbij is aandacht nodig voor een eerlijke verdeling van de lusten en de lasten.
Inspiratie
Hulpmiddelen en publicaties
Staat van de mobiliteitstransitie
Het dashboard Staat van de mobiliteitstransitie schetst een beeld van hoe duurzaam de mobiliteit in Nederland is. Daarnaast biedt het handvatten om aan de slag te gaan met het ontwikkelen van duurzaam mobiliteitsbeleid, Regionale Mobiliteitsprogramma's en het Klimaatakkoord.
Delen via