Of deelmobiliteit echt bijdraagt aan duurzamere mobiliteit voor iedereen wordt pas duidelijk als we goed meten. Daarbij gaat het deels om het in kaart hebben van het aanbod, maar juist ook om het gebruik.
Voor het monitoren zijn data nodig van de aanbieders van deelmobiliteit. En om die data te kunnen gebruiken moet een gemeente afspraken maken met aanbieders. Verder is het belangrijk om inzicht te krijgen in de (potentïele) vraag naar deelmobiliteit: waar zitten de belangrijkste kansen? En nog belangrijker, voor welke groepen is actie nodig vanuit de gemeente, zodat zij via deelmobiliteit beter kunnen deelnemen aan de samenleving?
Dashboards
CROW publiceert sinds 2008 een overzicht van het aantal deelauto's via Dashboard Autodelen. Het aantal deelauto's vertoont al geruime tijd een stabiele groei. In 2024 verscheen voor het eerst een rapport met betrekking tot de jaarlijkse monitor van álle vormen van deelmobiliteit in Nederland, de Staat van de deelmobiliteit 2023. Het rapport geeft een beeld van de beschikbaarheid van deelvoertuigen voor consumenten en de verspreiding over Nederland. Vier verschillende modaliteiten staan centraal: deelauto, deelfiets, deelbakfiets en deelscooter. Aan de orde komen een overkoepelende blik op de sector met de gehanteerde definities, diverse vormen van deelmobiliteit en algemene trends in de sector. Daarnaast bevat het rapport een analyse van de verdeling, ontwikkeling en verspreiding van het aanbod.
Natuurlijk!Deelmobiliteit
In het programmaplan van Natuurlijk!Deelmobiliteit zijn maatschappelijke doelen en programmadoelen concreet geformuleerd (KPI’s). Deze KPI’s worden ondersteund door diverse databronnen en aanvullend onderzoek. De jaarlijkse monitoringsrapportage laat de voortgang en resultaten op de doelen zien. Hiermee wil het programma inzicht krijgen in hoe deelmobiliteit concreet bijdraagt aan maatschappelijke thema’s als leefbaarheid, bereikbaarheid, ruimtegebruik en klimaat. Als vertrekpunt voor de Monitoring & Evaluatie is een nulmeting opgesteld, gebaseerd op cijfers uit het jaar 2022.
CROW werkt via de datadashboards over deelmobiliteit samen met Natuurlijk!Deelmobiliteit. Zo wordt de nieuwe Staat van de deelmobiliteit verrijkt met resultaten van gebruikersonderzoek uit het programma van N!D.
Veilige data-uitwisseling
De inzet van deelmobiliteit levert veel data op over het gebruik ervan. Deze data helpen om beleid te maken op basis van het echte gebruik of om de naleving van vergunningsvoorwaarden te toetsen. Tegelijkertijd liggen risico’s op het gebied van privacy en cybersecurity op de loer. Het uitwisselen van deelmobiliteitsdata moet dan ook proportioneel en veilig zijn en voldoen aan de wet- en regelgeving (AVG).
De gemeenten Amsterdam, Utrecht, Groningen, Eindhoven en Rotterdam hebben in 2022 een werkwijze opgeleverd die voldoet aan de eisen: City Data Specificatie-Mobiliteit (CDS-M). Deze werkwijze is openbaar beschikbaar (www.cds-m.nl) en voor alle overheden toe te passen waar deelmobiliteit wordt ingezet. Op basis van deze werkwijze wordt gewerkt aan een Nederlands Profiel Datadelen voor deelauto’s en deeltweewielers.
Publicaties en hulpmiddelen
Delen via