Opzouten met je paritair?

Gek werd ik er van bij CROW, de opmerking paritair opgesteld. Op 2 november 2015 startte ik bij CROW en in de eerste kennismakingsgesprekken viel deze opmerking regelmatig. Later hoorde ik het ook in afdelingsoverleggen en in gesprekken met klanten terugkomen. Toen had ik eerlijk gezegd nog geen idee van wat het betekende, maar het kwam op mij vooral over als een argument om een verhaal kracht bij te zetten. Ik dacht ook wel eens: “Is het niet gewoon een excuus om trage processen te verdedigen en vooral geen beslissingen te hoeven nemen?”
 
Inmiddels draai ik alweer even mee in het CROW netwerk en heb een mening weten te vormen over in gelijkelijke vertegenwoordiging opgesteld. Ja, het is waardevol om op deze manier producten voor de sector te ontwikkelen. De verschillende partijen herkennen zich in het product en er is direct draagvlak voor het gebruik. Echter is er ook een keerzijde. Want nee, met een gelijkelijke vertegenwoordiging opstellen gaat niet vlot. En eigenlijk iedereen ervaart het eindproduct als middelmatig. Tenslotte werken er partijen aan het product die op sommige punten lijnrecht tegenover elkaar staan, dan moet er dus water bij de wijn.
 
Ik heb gemerkt dat die middelmatigheid nog lastig uit te leggen is. Mensen die niet aan tafel hebben gezeten, maar het product wel moeten gebruiken, kennen de ‘onderhandeling’ niet. En weten dus ook niet goed waar er gegeven en waar er genomen is. Het product wordt vooral gebruikt door mensen die niet aan tafel hebben gezeten, zie daar de complexiteit. Moet dat ons er van weerhouden om dit soort producten te maken? Nee, want er is wel degelijk behoefte aan én vraag naar dit soort producten. Neem nou bijvoorbeeld de actualisatie van de UAV-GC 2005. Dit is een proces met een lange adem. En als de nieuwe versie uitkomt, dan zal niet iedereen staan te juichen. Wat we wel bereiken is dat er geactualiseerde voorwaarden voor de bouwsector ontstaan die met veel aandacht, tijd en expertise zijn op- en vastgesteld. Het resultaat is het beste van wat de sector met elkaar af wil spreken. Niet het beste voor één van de partijen in de bouwketen. We streven naar een evenwichtige risicoverdeling.
 
Niet elk idee hoeft paritair uitgewerkt te worden en niet elk product hoeft paritair tot stand te komen. Soms is het gewoon belangrijk dat er initiatief wordt genomen. Dat bijvoorbeeld één groep de motor wil zijn achter een ontwikkeling. Het is mooi dat daar nu meer ruimte voor is binnen CROW. Op deze manier werken we aan het Provinciaal Contractenbuffet. Documenten en contractdata die helpen bij het opstellen van een geïntegreerd contract. De producten worden niet paritair ontwikkeld. Het zijn de provincies die de inhoud van de producten genereren. Is het daarom fout of minder waardevol? Ik weet zeker van niet! Het eerste initiatief is genomen door de provincies en daar moeten we ze dankbaar voor zijn. Zij zijn zo’n motor achter een ontwikkeling. Zij hadden behoefte aan meer uniformiteit in provinciale contracten en hebben de handschoen opgepakt. Vanaf het begin hebben zij erop gehamerd dat het PCB ook gebruikt mag worden door andere partijen (lees: bureaus, gemeenten, waterschappen, aannemers). Inmiddels begint het PCB echt vorm te krijgen. Er staat een solide basis van voorbeelddocumenten en het platform met eisen (Linked Data Platform) krijgt steeds meer vulling. Veel (ingenieurs- / advies-)bureaus werken actief mee aan de doorontwikkeling en de uitbreiding. Steeds meer aannemers raken nieuwsgierig; what’s in it for me? Het grote doel achter het PCB was meer uniformiteit. Het grootste compliment krijgen van aannemers die ons bellen en vragen of zij inderdaad op een ‘PCB-werk’ in gaan schrijven. De contracten worden steeds beter herkenbaar.
 
Terug naar waarom ik deze blog schreef. Een paritaire ontwikkeling is goed. Het past bij bepaalde producten en ontwikkelingen. Anderzijds moeten we hierin niet door willen slaan. Een initiatief vanuit een bepaalde hoek kan net zo waardevol of soms zelfs waardevoller zijn. Laten we ons dus telkens opnieuw de vraag stellen; willen we dit echt gezamenlijk oppakken? Of vinden we het prettig als één partij, één groep het voortouw neemt?
 
Mark Hofstede