Een einde aan het gevecht binnen de gww?

Wie de laatste tijd Cobouw leest, kan het niet zijn ontgaan: onze sector is het vechten zat! Het roer moet om en we werken toe naar projecten zonder conflicten. Om dat te bereiken tekenen zich verschillende aanpakken af. Algemeen genomen komen die er wel op neer dat de oplossing wordt gezocht in experimentele contractvormen. Maar ligt de oplossing wel in de contractvorm?

 
Rijkswaterstaat introduceert het contract zonder regels en de gemeenten Nijmegen en Almere hanteren een wat aangepaste vorm van een bouwteam. Beide ontwikkelingen staan geagendeerd op het Nationaal Congres Aanbesteden en Contracteren op 21 april in Utrecht. Daarnaast zijn er voorbeelden van contracten waarin expliciet is geregeld dat partijen prettig moeten samenwerken en dat het projectbelang uitgaat boven het individuele belang. Nu bepalen ‘soft skills’ inderdaad in grote mate hoe projecten verlopen maar ze zijn moeilijk contractueel op te leggen. Prettige samenwerking voor de rechter afdwingen is toch minder prettig dan in het contract was bedoeld. Ook het contractueel voorop stellen van het projectbelang is slechts valide zolang het individuele belang niet onacceptabel in het geding komt.

Zeer recent nog zag iemand een RAW-bestek als een kansrijk initiatief om conflicten te voorkomen. Toegegeven; die was nog jong, nauwelijks door de wol geverfd en onbekend met het feit dat RAW al pakweg 30 jaar bestaat.

De kip of het ei?

Nu is het overigens maar de vraag of de huidige contracten noodzakelijkerwijs tot gevechten leiden. Of, omgekeerd, of met andere contractvormen conflicten uitblijven. Noch in de UAV 2012, noch in de UAV-GC 2005 zijn bepalingen te vinden in de trant van: “gij zult vechten”. Waarschijnlijk ligt de oorzaak ook eerder in de wijze waarop partijen met elkaar omgaan. Conflicten zijn eerder te vermijden door naar elkaar te luisteren en rekening te houden met elkaars belangen, dan met het opnemen of weglaten van welke regels dan ook in welke contractvorm dan ook. Waar het op aankomt is, dat er bij het aangaan van een overeenkomst voldoende informatie is om een prijs te kunnen bepalen, en dat de risico’s bekend zijn en te overzien. Er is dan een gezonde basis om de discussie aan te gaan over de verdeling van taken, verantwoordelijkheden en risico’s.

Van hakken in het zand naar ruimte voor dialoog

En in dat licht bezien bieden initiatieven zoals die van Rijkswaterstaat en de gemeente Nijmegen mogelijkheden. Na meer dan een decennium ‘hakken in het zand’ is er weer ruimte voor dialoog met wederzijds respect en oog voor ieders belang. Beide aanvliegroutes kenmerken zich door vroegtijdig overleg tussen partijen. Op het moment dat de uitvoering begint, zijn er geen misverstanden meer over wat er over en weer van elkaar wordt verwacht. Er is dan, netjes gezegd, wilsovereenstemming. Met welk contract je die bezegelt is in feite van ondergeschikt belang. Dat zou zo maar een overeenkomst kunnen zijn op basis van de UAVgc of misschien zelfs een RAW-bestek. Mochten het toch andere contracten worden, dan doen we daar als CROW uiteraard graag aan mee.

 
Walter Suy
Projectmanager Aanbesteden en Contracteren
walter.suy@crow.nl


Samenwerken op basis van een UAVgc-contract komt ook aan bod in de Summer School - Leergang Modern Contractmanagement. Lees meer over deze 10-daagse cursus.