100% circulair? Daar gaan we voor!

Circulair is hot. Dat moet ook wel want de ambities liegen er niet om. In 2050 moet de Nederlandse economie volledig circulair zijn. Wanneer ik googel op ‘circulair’ komen tal van platformen, congressen en andere bijeenkomsten naar boven. Iedereen wil er iets mee, moet er iets mee, maar wát precies is nog vaak de vraag. Ook in het domein van grond-, weg- en waterbouw moet nog flink wat gebeuren voordat er sprake is van honderd procent circulair. Ik ben ervan overtuigd dat IFD bouw één van de oplossingen is die hieraan kan bijdragen.

Industrieel, flexibel en demontabel

IFD staat voor Industrieel, Flexibel, Demontabel. Ofwel werken met gestandaardiseerde interfaces die fabrieksmatig zijn geproduceerd, precies in elkaar passen, snel aangebracht kunnen worden en geschikt zijn voor hergebruik. Bijvoorbeeld bij de bouw en renovatie van beweegbare bruggen. Door het definiëren en standaardiseren van de verbindingen tussen elementen van een brug kunnen we bruggen circulair ontwerpen. De bruggen zijn bovendien beter, sneller en efficiënter te bouwen en te onderhouden. Een ook nog eens met veel minder hinder voor de omgeving. Je kunt het principe een beetje zien als bouwen met Lego, waar alles altijd mooi op en in elkaar past.

Voor beweegbare bruggen is de grootste winst te behalen bij elementen die gedurende de levensduur van een brug veel onderhoud vragen of vaker vervangen worden. Maar ook van andere elementen, zoals de betonnen fundering, kunnen de interfaces gestandaardiseerd worden.

Ruimte voor innovatie

Zoals ik al zei richten we ons met IFD-bouwen op de interfaces van de verschillende elementen. We maken dus afspraken over hoe de koppeling tussen de verschillende elementen eruit moeten zien en welke afmetingen daarvoor nodig zijn. Er worden dus géén uitspraken gedaan over de materialen die toegepast worden. Binnen de gegeven kaders ligt dus nog voldoende ruimte voor productinnovatie. En kan een ontwerper vrij aan de slag om een brug te maken die past bij de functionaliteit en de omgeving.

Een breed gedragen norm

Om IFD bouwen mogelijk te maken leggen we op dit moment, onder leiding van NEN, afspraken vast in een norm. Een NTA (Nederlands Technische Afspraak) om precies te zijn. Het mooie is dat we het proces om te komen tot de eerste NTA voor beweegbare bruggen samen met opdrachtgevers, bouwbedrijven, constructeurs en ingenieursbureaus vormgegeven. Daarbij levert iedereen vanuit zijn rol de benodigde kennis en inzichten.
Om mij hoor ik veel positieve geluiden, iedereen ziet dat hier écht kansen liggen. Dat het principe breed wordt gedragen vind ik echt de grootste winst. Het principe van IFD bouwen is niet nieuw, er wordt al langere tijd over gesproken. Met deze norm maken we het daadwerkelijk concreet. De eerste stappen zijn gezet, en die zijn veelbelovend! Cruciaal voor het slagen van het IFD-principe is uiteindelijk het volume. Het IFD gedachtegoed begint nu zo te leven dat er ook gekeken wordt naar andere toepassingen zoals vaste bruggen en tunnels.
Twee vliegen in één klap

Naast dat we met IFD voor beweegbare bruggen inspringen op circulaire doelstellingen geven we ook een antwoord op de grote vervangingsopgave die we in Nederland hebben. Zoals omschreven in de Bouwagenda zijn de komende jaren vele van de tienduizenden bruggen aan vervanging of renovatie toe. De vervangingsopgave is groot, dus er is voldoende potentieel om van de nieuwe norm een succes te maken.

Op naar 2050

Bij de provincie Noord-Holland kijken we momenteel of de nieuwe Cruquiusbrug volgens IFD-principes gebouwd kan worden. De provincie heeft de ambitie om van de Cruquiusbrug een circulaire, energiezuinige en onderhoudsarme brug te maken. Ook in Overijssel wordt al gekeken hoe IFD toegepast kan worden bij de renovatie van bruggen.
Volledig circulair is IFD-bouwen overigens (nog) niet. We schetsen met dit principe wel voorwaarden hier echt serieus mee aan de slag te gaan. De uitdaging is om dit gezamenlijk te doen. Want alleen dan kunnen we ook in de grond- weg- en waterbouw in 2050 honderd procent circulair te zijn.


Meer weten over IFD of meedenken over nieuwe toepassingen? Meld je bij Jan van Asten (provincie Noord-Holland) astenj@noord-holland.nl.