Naar een duurzame, digitale bouw in 2050

Drie topambtenaren van Economische Zaken, Rijkswaterstaat het het Rijksvastgoedbedrijf gingen met elkaar en het publiek in debat over wat bovenaan de Bouwagenda van de Taskforce Bouw - onder voorzitterschap van Bernard Wientjes - moet komen te staan. Centrale vraag was hoe de torenhoge ambities die de drie ministeries hebben opgesteld gehaald kunnen worden. Wanneer de sector op dezelfde voet doorgaat, worden die doelstellingen op het gebied van duurzaamheid en klimaat zeker niet gehaald, klinkt de harde waarschuwing.

Torenhoge ambities

“Een honderd procent energieneutrale gebouwde omgeving in 2050. In 2020 alleen nog maar energieneutrale nieuwbouw. Een volledig circulaire economie in 2050. Tien procent meer productiviteit in 2025.” Debatleider Roderik van Grieken somt beleidsdoelen op die de drie bouwgerelateerde ministeries in november aan de Tweede Kamer stuurden. Om vervolgens aan Jan Hendrik Dronkers, Bertholt Leeftink en Yvonne van der Brugge van respectievelijk Rijkswaterstaat, Economische Zaken, en het Rijksvastgoedbedrijf te vragen hoe zij denken dat die torenhoge ambities gerealiseerd kunnen worden. 

Ander vaatje

Leeftink is stellig. “We zullen met zijn allen uit een ander vaatje moeten tappen. Als we gewoon doorgaan zoals we nu werken halen we het niet. Wij als overheid zullen als slimme opdrachtgever moeten opereren. Maar dit kan alleen grootschalig en programmatisch. Maar met de off-shore windparken bewijzen we dat het kan.
“Maar waarom zijn er geen bouwbedrijven die aankondigen alleen nog maar energie-neutraal te bouwen? In veel andere sectoren komt de innovatie juist vanuit de bedrijven en hobbelt de overheid daar achteraan. In de bouw lijkt het juist andersom te zijn.”

Van der Brugge: “Eens. En met de renovatie van het VROM-gebouw tot bijna energieneutraal gebouw en straks een tijdelijke, volledig circulaire, rechtbank in Amsterdam bewijzen we dat het echt mogelijk is.
“Tijdens de crisis zag je nog onverwachte partnerschappen ontstaan. Gedwongen door de slechte economische omstandigheden. Nu de markt aantrekt zie je dat gevoel van urgentie wegebben. Maar je kunt pas echt partners zijn als kennis wordt gedeeld en uitgewisseld.”

Applaus

Ook Dronkers is optimistisch. “In de infra hebben we twee grote uitdagingen. Nummer één is de digitalisering, nummer twee is duurzaamheid. Maar we gaan het gewoon doen. Maar het vraagt wel om echte veranderingen. Om een andere taal bijvoorbeeld. Stop met de benaming ‘onderaannemer’. Dat is iemand die er niet echt bij hoort. Het zijn partners. Specialisten. En de bouw mag dan geen topsector zijn, het is er wel top.” De topman van Rijkswaterstaat oogst er een ferm applaus mee.

Daad bij het woord

Debatleider Roderik van Grieken vraagt vervolgens aan de zaal om te kiezen uit vijf mogelijke voorwaarden om de gewilde schaalsprong te kunnen maken. Gelijkwaardig partnerschap en een betere kennisuitwisseling steken er met kop en schouders bovenuit. Flexibeler regelgeving, gezamenlijk opdrachtgeverschap en meerjarige budget zekerheid worden als minder belangrijk gezien. Het verbaast het drietal aan tafel niets. Maar stuk voor stuk wijzen ze de aanwezigen erop dan ook zelf de daad bij het woord te voegen en het echt te gaan doen.  

Hapje eten

Vanuit de zaal komt daarop de opmerking: “De mensen hier hoef je dat niet uit te leggen. Hier zitten alleen believers. Het gaat erom iedereen in de sector ervan te doordringen.” 

Het beste advies komt misschien wel van een aanwezige Belg die al 20 jaar zaken doet in Nederland. “In België is het heel normaal om voordat je zaken met elkaar doet eerst eens samen een hapje te eten. Zodat je elkaar leert kennen. Dat schept vertrouwen en maakt dat je elkaar echt wilt helpen.”

Terugblik InfraTech

Van 17 tot en met 20 januari was InfraTech 2017. Vier dagen lang heeft CROW inspirerende kennissessies, evenementen en bijeenkomsten georganiseerd in Rotterdam Ahoy. Bekijk de terugblik.