Beheer van iVRI-standaarden ondergebracht bij CROW

“Met de toenemende communicatie tussen voertuigen en verkeersystemen intelligente verkeersregelinstallaties (iVRI) is het van belang dat de iVRI’s dezelfde taal spreken. Dit vraagt om standaardisatie. Door onze onafhankelijke positie is CROW de aangewezen partij om deze standaarden te beheren. Zo werken we samen met de sector aan een veilig en goed geregeld Nederland.” - Pieter Litjes, directeur CROW

iVRI ontwikkeling

De verkeerskundige wereld staat voor een paar mondiale, veelal technische, ontwikkelingen die het vakgebied sterk gaan beïnvloeden. Voertuigen nemen steeds meer rijtaken van de bestuurder over en kunnen in toenemende mate communiceren met andere voertuigen en met verkeerssystemen, zoals intelligente verkeerslichten. Een intelligente verkeersregelinstallatie, iVRI, kan communiceren met weggebruikers. Op basis van ontvangen data kunnen kruispunten efficiënter worden geregeld. Enerzijds doordat er voor een iVRI een nieuwe generatie geavanceerde verkeersregelingen beschikbaar is gekomen, die soms zelfs gebruik maken van online verkeersmodellen. Anderzijds doordat een iVRI het verkeer van grotere afstand ‘ziet’. Dit komt doordat de iVRI en weggebruikers draadloos met elkaar zijn verbonden, oftewel ‘connected zijn’. Weggebruikers, fietsers, voetgangers, nood- en hulpdiensten, openbaar vervoer, zwaar vrachtverkeer en vrachtverkeer met bijzondere of gevaarlijke lading en straks ook (zelfrijdende) voertuigen worden zo eerder gedetecteerd en kunnen ook informatie terug ontvangen van de iVRI over bijvoorbeeld snelheidsadviezen. De verkeersafwikkeling kan hierdoor efficiënter (slimmer en goedkoper, met minder detectorlussen) en effectiever (meer gericht op beleidsdoelen als veiligheid, leefbaarheid en bereikbaarheid) worden geoptimaliseerd.

Steeds meer wegbeheerders, (beleids)adviseurs, projectleiders, programmeurs en technici krijgen te maken met de iVRI. In de komende tijd gaan zij grote aantallen iVRI’s ‘van de tekentafel naar het kruispunt’ brengen.

Standaarden

Omdat iVRI’s aangesloten zijn op de buitenwereld, is het belangrijk dat alle iVRI’s in Nederland en alle gebruikers dezelfde taal spreken, ongeacht leverancier, automerk of service providers. Dit vraagt landelijke standaardisatie, gebaseerd op internationale standaarden. Pas dan is het mogelijk om weggebruikers de voordelen hiervan optimaal te laten ervaren. Hiervoor is het belangrijk dat de ontwerpers van de apparatuur en de programmeurs van de software dezelfde standaarden hanteren bij hun werk. In Nederland gelden daarvoor de zogenaamde ‘landelijke iVRI standaarden’ en de ‘Dutch Profiles’. Bij elkaar zijn dat ruim 20 documenten die de architectuur en de communicatieprotocollen van de iVRI techniek beschrijven. Deze borgen ook de aansluiting met internationale standaarden en afspraken.

Gemeenten, provincies en Rijkswaterstaat kunnen bij het aanschaffen en laten plaatsen van iVRI’s verwijzen naar de landelijke standaarden. Om dat te vereenvoudigen heeft CROW al een stappenplan ontwikkeld en gezorgd dat er in de aanbestedingsdocumenten volgens UAV-GC op de juiste wijze naar de iVRI-standaarden wordt verwezen.
 

Testprotocol

Om te kunnen waarborgen dat een geplaatste iVRI ook echt aan de standaarden voldoet, is een landelijk gestandaardiseerd afnameprotocol beschikbaar dat leveranciers en wegbeheerders gebruiken voor afnamen ‘in de fabriek’ van de leverancier en afnamen op straat: respectievelijk de zogenaamde iFAT® (Factory Acceptance Test) en iSAT® (Site Acceptance Test). Pas als de iSAT® succesvol is afgerond, mag een iVRI worden aangesloten op het nationale overnamepunt voor iVRI data waarop alle iVRI’s in Nederland zijn aangesloten en hun data leveren en ontvangen: Traffic Light Exchange (TLEX). Daarbij wordt per nieuw geplaatste installatie een eenmalige bijdrage van € 500,- geïnd. Hiermee worden de standaarden en de bijbehorende producten actueel gehouden en kan verdere doorontwikkeling worden ondersteund.
 

Beheer

Het beheer van de standaarden vindt plaats in opdracht van de Strategic Committee, dat is benoemd door de minister van Infrastructuur en Waterstaat en bestaat uit verschillende toonaangevende personen binnen de Smart Mobility wereld namens zowel overheids- als marktpartijen. Voor deze Strategic Committee voert CROW het secretariaat.