Thema Beheersystematiek
Thema Datagedreven assetmanagement
Digitalisering, dataficering en AI veranderen het werk van CROW. Het zorgt voor nieuwe mogelijkheden om kennis te ontsluiten, maar brengt ook risico’s met zich mee. Hoe ondersteunen we de sector met nieuwe technologieën, terwijl tegelijkertijd onze kennis een betrouwbare bron blijft?
"Datakwaliteit en structuur maken daarin het verschil", aldus Glenn Polman, manager Digitale Innovatie bij CROW. Hoewel kunstmatige intelligentie (AI) al veel langer bestaat, is het de afgelopen drie jaar toegankelijker geworden door de opkomst van generatieve AI. Deze geautomatiseerde manier van content creëren op basis van vragen van gebruikers – de zogenaamde prompts – verandert ook het werk van CROW.
Nieuwe gebruikers van de Kennisbank
Tot voor kort waren het alleen professionals van gemeenten, provincies en andere organisaties die informatie verzamelden in de Kennisbank van CROW. Zij interpreteren en passen deze digitale informatie toe met een menselijke blik.
Een recente ontwikkeling is dat ook chatbots informatie uit onze Kennisbank halen. Het wordt steeds lastiger om vakspecifieke experts te vinden, terwijl het aantal zij-instromers toeneemt. Een risico dat we signaleren: hoe weet je als generalist of het antwoord van AI compleet is en niet een deel van de essentie mist?
Kennis verspreidt zich daardoor steeds sneller en kan worden vermengd met informatie uit andere – mogelijk minder betrouwbare – bronnen. Daarin schuilt een risico. Zeker omdat ook CROW de ontwikkeling ziet dat veel mensen steeds sneller genoegen nemen met een AI-samenvatting. Ze blijven binnen hun digitale omgeving (ecosysteem) en hebben een onvolledig beeld van het kennisgebied en de context.
“Deze verschuiving heeft effect op hoe CROW kennis tot stand komt en ontsluit.” – Glenn Polman
De rol van digitalisering en AI bij kennisontwikkeling
Ook als het gaat om kennisontwikkeling ziet CROW de invloed van digitalisering en AI. Zo vervangen we papieren publicaties door digitale exemplaren. En waar herzieningen nu eens in de paar jaar plaatsvinden, willen we toe naar de situatie dat actuele ontwikkelingen en updates frequenter worden verwerkt. Releasemanagement is daarom een belangrijk onderdeel in de ambitie van CROW voor de komende jaren.
CROW ontwikkelt veel kennis in werkgroepen met experts. We verwachten dat AI ook daarin een rol gaat spelen, bijvoorbeeld om kennis te vergaren en voorbereidend werk te doen.
De focus van CROW ligt daarom op het structureren van onze kennis en data – de basis op orde – omdat AI met een gestructureerde basis betere antwoorden geeft. Daarnaast zorgt een stabiele, betrouwbare basis ervoor dat we alle nieuwe ontwikkelingen die op de sector afkomen (zoals AI) aankunnen.
Glenn Polman, manager Digitale Innovatie
De volgende stap is dataficering
De sector staat voor een grote renovatie- en vervangingsopgave en daar bovenop komt de noodzaak om te verduurzamen. Om dit alles het hoofd te bieden zijn slimmer werken, meer efficiency, standaardisatie en gebiedsgericht samenwerken noodzakelijk. Digitalisering en AI kunnen de sector hierbij helpen.
Maar om alle kennis in de vorm van onder andere beheersystematieken, meetlatten en kennis van CROW ook buiten in het werkveld op een slimme manier te kunnen inzetten – voor meerdere doeleinden – is onze kennis niet alleen gestructureerd, maar ook gedataficeerd nodig.
“Als hoeder van onze kennis moet CROW bepalen wat het goede antwoord is dat AI geeft.” – Glenn Polman
De gedataficeerde kennis van CROW vormt een collectief brein waarin alle relevante data uit onder andere onze Kennisbank, website, Thesaurus en bibliotheken gerelateerd aan elkaar wordt opgeslagen. Door data op deze gestructureerde en doorzoekbare manier op te slaan, kunnen we in de toekomst steeds meer van onze kennis direct ontsluiten in systemen die de sector gebruikt.
Zodat bijvoorbeeld in het ontwerpproces de relevante richtlijnen direct gekoppeld zijn of camerabeelden van visuele weginspecties geautomatiseerd kunnen worden getoetst aan onze systematieken. Naast de producten die onze gebruikers al kennen, breiden we het aantal (geharmoniseerde) datastandaarden die relevant zijn voor onze sector verder uit.
“De hoeveelheid data neemt de komende jaren alleen maar toe. CROW helpt de sector om hier grip op te houden door te standaardiseren.” – Glenn Polman
Zijn we hier al? Nog niet, maar CROW werkt er hard aan om dit de komende jaren te realiseren en verder op te schalen. Op dit moment onderzoeken we hoe we bijvoorbeeld de Kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte (KOR) en de Wegbeheersystematiek als data kunnen aanbieden, zodat het machineleesbaar én -verwerkbaar is.
Datakwaliteit en datastructuur eerst op orde
We moeten bewuste keuzes maken en bepalen met welke vragen en signalen vanuit de sector we collectieve kennis of nieuwe tools ontwikkelen. Daarbij zijn we deels afhankelijk van softwareleveranciers. Door ons eerst te richten op de datakwaliteit en datastructuur verkleinen we de kans dat AI straks antwoorden geeft die niet gebaseerd zijn op feitelijke gegevens. Het zogenaamde hallucineren.
Daarnaast blijft het altijd belangrijk om behoedzaam met AI om te gaan. AI schaalt op dit moment ontzettend snel op en als daar fouten in zitten, schalen die net zo snel mee. We blijven daarom waken voor het echo-effect en foutieve algoritmen. Dat zal iedereen die met AI werkt herkennen.
Benieuwd aan welke projecten CROW werkt?
Hoe onze ambitie er voor de komende jaren uitziet, aan welke projecten we werken en hoe we de sector hierbij betrekken, lees je binnenkort in een volgend artikel.
Meer informatie
Delen via