Verslag CoP Brede welvaart over beleidswaardering en parkeren

Martijn de Vries van Populytics nam de deelnemers mee in de opzet en eerste bevindingen van hun onderzoek naar brede welvaart en beleidswaardering. Het onderzoek richt zich op het ontwikkelen van een afwegingskader waarmee gemeenten en andere overheden de brede welvaartseffecten van mobiliteitsprojecten kunnen evalueren, gebaseerd op de voorkeuren van inwoners. Dit is nodig omdat veel bestaande methoden, zoals de Maatschappelijke Kosten-Batenanalyse (MKBA), veel effecten niet goed kunnen meenemen.

Het onderzoek is een vervolg op een eerdere pilotstudie in 2024, uitgevoerd in samenwerking met de Vervoerregio Amsterdam. Hierin ging het om de impact van 9 bredewelvaartseffecten op projecten, zoals gezondheid, milieu en sociale inclusie. Het onderzoek leverde concrete kengetallen op die laten zien hoe deze effecten kunnen worden afgewogen bij projectkeuzes.

Uit een analyse van 12 recente MKBA's blijkt dat veel bredewelvaartseffecten, zoals inclusiviteit of biodiversiteit, moeilijk concreet te maken zijn en daardoor vaak buiten beschouwing blijven. Het lopende onderzoek van Populytics richt zich op het identificeren en kwantificeren van brede welvaartseffecten die nu nog niet (goed) worden meegenomen. Een eerdere klankbordgroep stelde een longlist van 15 relevante effecten samen.

Een discussie in de CoP leverde een aantal interessante aanvullende inzichten op. Zo verschilt het belang van het zelfstandig kunnen bereiken van een voorziening nogal. Voor dokters- en ziekenhuisbezoek zijn mensen eerder geneigd om hulp te vragen dan voor familiebezoek of de boodschappen. Dat heeft ook invloed op de gewenste nabijheid van voorzieningen. Ook kwam de vraag aan de orde of iemand ervoor kiest om op een slecht bereikbare plaats te wonen, of dat er groepen zijn die hierdoor zijn gedwongen door de omstandigheden (en daardoor bijvoorbeeld een auto nodig hebben).

Yannick Kops en Mathijs den Otter van CROW zijn recent begonnen aan een nieuwe handreiking over parkeren en brede welvaart. De brochure is bedoeld voor gemeenteambtenaren en zal praktische handvatten bieden om parkeerbeleid te koppelen aan brede welvaart. Dit project bouwt voort op eerdere CROW-publicaties, waaronder een handreiking die de relatie tussen fietsinvesteringen en brede welvaart in kaart bracht.

Om de inhoud van de handreiking goed af te stemmen, is input gevraagd aan de Community of Practice. Aan de hand van een aantal stellingen konden deelnemers hun inzichten en ervaringen delen over hoe parkeerbeleid bijdraagt aan welzijn, leefomgeving, bereikbaarheid, gezondheid en veiligheid. Het ging hierbij niet alleen om stedelijke gebieden, maar ook om de context in landelijke gemeenten, waar mobiliteitsalternatieven en parkeerbehoefte anders liggen.

De bijeenkomst leverde waardevolle inzichten op voor de publicatie. Zo kwam duidelijk naar voren dat parkeerbeleid niet alleen invloed heeft op bereikbaarheid, maar ook op ruimtegebruik, leefomgeving en sociale cohesie. De handreiking zal voorbeelden en praktische tips bevatten waarmee parkeerprofessionals in gemeenten concreet kunnen inspelen op bredewelvaartsdoelen bij het ontwerpen of herzien van parkeerbeleid. Daarbij zal ook aandacht zijn voor de gevoeligheid van het onderwerp bij stakeholders. De CoP gaf daarom mee in de publicatie parkeerprofessionals uit te nodigen hun blik op parkeerbeleid te verbreden en meerdere perspectieven te bieden.

• Brede welvaart | CROW
• Kennisnetwerk Parkeren