Veiligheidskundige staat sterker door publicatie 400

Met zijn eigen bedrijf AVBT wordt Thomassen vaak ingehuurd voor advies en begeleiding. Hij ziet dat de nieuwe systematiek al echt leeft bij de grond- weg en waterbouw. “We zitten nu nog in een overgangsfase waarbij gekozen kan worden of er nog met de oude systematiek of met CROW-400 wordt gewerkt. Die keuze is vaak afhankelijk van het soort werk. Maar zeker aan de kant van de aannemer is men er zich bewust van dat er dingen veranderen.”

Thomassen was zelf betrokken bij het schrijven van de richtlijn. “Wat de richtlijn eigenlijk doet is het loskoppelen van de maatregelen die worden genomen vanwege milieu- of volksgezondheidseisen en de arbomaatregelen, die het doel hebben om de werkers met verontreinigde grond te beschermen. Het belang van de werknemer komt eigenlijk meer centraal te staan.”

Maar een betere bescherming van de grondwerker hoeft niet te betekenen dat aannemers en opdrachtgevers ineens veel meer maatregelen moeten nemen. “Het gaat er juist om dat het toegespitst wordt op de locatie en situatie. Zo kan grond verontreinigd zijn met zware metalen, maar het gevaar dat werkers daaraan worden blootgesteld is niet zo groot. Dat kan in de praktijk betekenen dat een hoop maatregelen, zoals de beschermende kleding en een sanitaire unit, niet nodig zijn. In de oude richtlijn was dat onderscheid veel moeilijker te maken, en kwamen er witte pakken, ook als dat niet nodig was. Dat is nu anders. Als je mensen in witte pakken ziet, dan zijn ze ook echt nodig.”
Juist die op de situatie toegespitste aanpak maakt CROW-400 voor aannemers interessant. “Het wordt meer risicogestuurd, en dat maakt het voor alle partijen aantrekkelijker.”

Een ander doel van de nieuwe publicatie is om het veiligheidsbeleid geen onderdeel te laten uitmaken van het aanbestedingsproces: aannemers kunnen geen goedkopere bieding doen door de beknibbelen op de veiligheidsmaatregelen. Dat betekent ook dat de veiligheidskundige een meer onafhankelijke rol krijgt. Dat bevalt Thomassen wel. “Het is in mijn werk altijd een uitdaging om uit te leggen waarom bepaalde maatregelen genomen worden. Het is belangrijk dat iedereen op de bouwlocatie weet wat die mensen met die kastjes rondlopen eigenlijk meten en de daadwerkelijke risico’s van die stoffen zijn, of waarom het zo lang duurt voor die grond is afgegraven. En er zijn altijd mensen die vinden dat het veel sneller moet kunnen. Als veiligheidskundige moet je stevig in je schoenen staan en vooral energie steken in de bewustwording van de betrokken mensen over de risico’s en de achterliggende gedachte van de te nemen maatregelen.”

De nieuwe publicatie legt ook een duidelijke verantwoordelijkheid bij de opdrachtgever: zij moeten onderzoek doen en informatie verschaffen over de samenstelling van de grond en eventuele verontreinigingen in de grond. Als er plotseling toch een gevaarlijke stof wordt aangetroffen, is dat niet automatisch een probleem van de aannemer. Die informatieplicht staat nog niet altijd op de radar bij de opdrachtgevers, vindt Thomassen. “Dat gaat wat langzamer dan bij de opdrachtnemers, maar uiteindelijk sijpelt dat besef wel door. Het zal wat lastiger worden voor de archeologen. Die houden zich vaak prima aan de veiligheidsmaatregelen, totdat ze ineens dat muntje vinden waar ze al dagen naar op zoek zijn. Soms vergeten ze dan uit enthousiasme alle voorschriften.”

- Interview door Michiel Maas - 

Meer informatie over publicatie 400: Werken in of met verontreinigde grond en verontreinigd (grond)water