'Met een integrale blik naar de openbare ruimte kijken wordt onderdeel van je werk als beheerder'

Simon: "Beheer en onderhoud worden vaak in één adem genoemd. Toch is er een verschil. Beheer gaat over het plannen, regelen en budgetteren van alle werkzaamheden in de openbare ruimte. Hoe houd je de openbare ruimte zo goed mogelijk in stand gelet op de functie die elk onderdeel daarin heeft? Het kantoorwerk dus. Onderhoud is wat je buiten ziet gebeuren, zoals een lamp vervangen of het reinigen van een standbeeld."

Harry: "Beheer kent ook een juridische kant. De beheerder is wettelijk verantwoordelijk voor veilige assets. Om transparant en systematisch te werken bestaat de Beheersystematiek Openbare Ruimte van CROW, met specifieke uitwerkingen voor Groen, Civiele constructies en Wegverhardingen."

Harry: "Naast klimaatadaptatie staan beheerorganisaties ook voor opgaven op het gebied van circulariteit, biodiversiteit en de uitdaging van grootschalige renovatie- en vervangingen. Dat is best ingewikkeld. Voor een optimaal ontwerp en beheer van de openbare ruimte is het best een uitdaging om vanuit verschillende afdelingen van zo’n beheerorganisatie de plannen en uitvoering op elkaar af te stemmen. Het vraagt een integrale benadering waarin maatregelen voor klimaatadaptatie met andere opgaven worden afgewogen op basis van prestatie, risico's en kosten (PRK)."

"Stel, je gaat onderhoud aan de weg uitvoeren. Kijk dan eerst of en hoe wateroverlast en het vergroten van de biodiversiteit kan worden meegenomen. Of dat de oplossing een grotere rioolbuis is of juist een wadi om het regenwater op te vangen."

Simon: "Nog onvoldoende, daarom actualiseren en breiden we de beheersystematieken uit met handreikingen om de invloed van droogte, hitte en wateroverlast in beeld te brengen. Zodat een beheerder vervolgens kan kijken naar maatstaven, oplossingsrichtingen en risico’s en wat dit betekent voor de planning en het budget. Door scenario’s te ontwikkelen als beheerder en input te leveren voor de kaders help je bestuurders bewuste keuzes maken, met ruimte voor klimaatadaptieve maatregelen."

Harry: "Als verzakkingen optreden vanwege een lange periode van droogte, is er dan bijvoorbeeld een ander funderingsmateriaal nodig als je de weg vervangt? Hoe lang is de doorgang in een tunnel gestremd na een enorme regenbui en wat zijn de gevolgen voor alternatieve routes? Voor dit soort vraagstukken is werken met een eenduidige systematiek heel belangrijk."

"Overleg als beheerder met de beleidsontwikkelaar en stem af welke mogelijke oplossingen van klimaatadaptieve maatregelen nodig zijn om wateroverlast in een woonbuurt te voorkomen. Zo werk je beter aan integrale planningen met bijbehorende budgetten. Door het gesprek met bewoners aan te gaan stimuleer je bewonersparticipatie. Leg uit hoe zij zelf wateroverlast in de wijk kunnen beperken en dat door extra bomen de temperatuur in de straat daalt."

Harry: "Als je als gemeente toch het onderhoud doet, neem dan ook meteen die klimaatadaptieve maatregel mee die nodig is. Kijk niet alleen naar de instandhouding van je eigen assets, maar ook hoe de strategie en andere opgaven binnen de organisatie jouw werkveld als beheerder raken. Daarmee beheers je risico’s, voorkom of beperk je schade en het zorgt voor behoud van prestaties die je hebt afgesproken met je bestuur. Met klimaatadaptieve maatregelen houd je de openbare ruimte functioneel en leefbaar, ook in de toekomst."

Harry: "Er zijn dit jaar verschillende werkgroepen aan de slag die de veranderende rol van de beheerder verwerken in de Beheersystematieken Groen, Civiele constructies en Wegverhardingen. We nodigen beheerorganisaties van harte uit om hierop aan te haken. Hoe sta je erin? Heb je vragen of juist voorbeelden over hoe het werkt in de dagelijkse praktijk? Neem contact op met Simon Buwalda en denk met ons mee."

Simon: "De beheersystematiek ontwikkelen we door met vakspecifieke kennis en instrumenten. Dit krijgt vorm in de Kennismodule Beheersystematiek Openbare Ruimte en de beheersystematieken voor de verschillende disciplines. Zij geven vakprofessionals een handelingsperspectief. Wat moet ik doen in mijn rol als beheerder als het gaat om klimaatadaptatie, biodiversiteit, leefbaarheid en andere beleidsopgaven?"

"In plaats van dat je als wegbeheerder zegt: ‘ik ben alleen van de weg’, zoek je met je planning onder de arm actief de samenwerking met collega’s van andere vakdisciplines en thema’s. CROW helpt beheerders daarmee op weg, zodat ze de tools hebben en het wiel niet zelf hoeven uit te vinden", sluit Harry af.

CROW werkt aan duurzame kennis voor een toekomstbestendige leefomgeving. In een reeks artikelen en interviews lees je meer over hoe we ons portfolio verduurzamen. Ook delen we praktijkervaringen uit de sector. Dit interview is de derde van zes uit deze reeks. Lees ook de andere interviews:

• SEB in de RAW: hoe staat het ermee?
• Samen met de sector bepalen we de richting

• Assetmanagement en beheer openbare ruimte
• Beheersystematiek
• Duurzaamheid
• CROW Essit
• Kennismodule Beheersystematiek Openbare Ruimte